 |
| Ochrosia elliptica meyve ve yaprakları |
Geçen hafta Trace ve Evans'ın farmakognozi kitabının giriş kısmına göz gezdirirken "antikanser ilaçlara kaynak olan Taxus, Podophyllum, Ochrosia gibi bitkiler ...." gibi bir ifadeye rastladım. Taxus ve Podophyllum tamam da Ochrosia'yı ilk defa duyuyordum. Bir bitkinin sinonimi mi acaba diye düşündüm ama kısa bir araştırmadan sonra sonuç pek de düşüdüğüm gibi çıkmadı.
Cins Apocynaceae familyasından, Maskaren Adaları, Seyşeller, Güney-Doğu Asya, Pasifik ve Kuzey Avustralya'da yayılış gösteren yaklaşık 30 türden oluşuyor. Familyasındaki diğer cinsler gibi bu cinste de bolca alkaloit bulunuyor. Ochrosia elliptica'dan adını alan eliptisin (ellipticine) de bu alkaloitlerden biri. Bu alkaloit indol alkaloitlerinden ve piridokarbazol iskeleti taşıyor. Cinsin birçok türünde bulunan eliptisin, O. elliptica'nın callus kültürlerinde üretilmiş ve yüksek oranda eliptisin eldesi bu yolla mümkün olmuş...
 |
| Eliptisin (Ellipticine) |
Klinik araştırmalarda, eliptisin ve birçok sentetik türevinin farklı kanser tiplerinde etkili oldukları görülmüş, ancak eliptisin ve 9-metoksili türevi biyolojik membranlara zarar vermekteymiş ayrıca hemoliz ve kardiyovasküler yan etkilerin fazla olduğunu da belirtmek gerek.
Ancak hepimizin bildiği gibi antikanser molekül araştırmalarında, bitkilerden hareketle yarısentetik türevlerin hazırlanması bir gelenek gibi. Bu yolla antikanser etki artarken yan etki de azalıyor. Burada da aynı şey olmuş ve elipitisin türevi Celiptium (N-metil-9-hidroksi-elipitisinin asetat tuzu) metastatik meme kanserine karşı kullanılmak üzere piyasadaki yerini almış. Ayrıca bu ilacın bazı lösemi ve melanoma hücreleri üzerinde de belirgin etkili olduğu görülmüş. Eliptisin türevlerinin ve analoglarının kolinesterazların geri dönüşümlü yarışmasız inhibisyonuna sebep olduğunu ve hidroksi metilli türevlerin belirgin antiviral etkilerinden ötürü anti-AIDS çalışmalarında ayrıntılı olarak incelendiğini de belirteyim...
Hazır bu konuya girmişten, bu konuyu araştırırken bulduğum ve beğendiğim anti-kanser olarak tedavide kullanılan bitkisel kaynaklar ile ilgili bir mini derlemenin linkini vereyim. Bu makalede eliptisin ve bitkilerden elde edilen diğer antikanser etkili bileşiklerin (Vinca alkaloidleri, podofillotoksin, taksanlar, kamptotesin, berbamin, berberin, beta-lapakon, betulinik asit, bruseatin, kolşisin, kombretastatin, kukurbitasin, kurkumin, daidzein-genistein, eliptisin, emodin, flavopiridol, harringtonin, indirubin vd.) etki mekanizmalarına da yer verilmiş:
Bir de Prof. Dr. Nurgün Erdemoğlu ve Bilge Şener'in 2000 yılında yayınladıkları bir makale var. Taksan Sınıfı Bileşiklerin Antitümoral Etkileri isimli çalışmanın linki de; http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/24/1093/13042.pdf
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder