20 Ekim 2012 Cumartesi

Yaprak Kesiti

   Zaman zaman bloga yazacağım yeni konular için blog istatistiklerden fikir alıyorum. Aslında çok basit görünen, herkesin kolay ulaşacağını düşündüğüm bilgilerin google'da arandığını anahtar kelimelerden görüyorum.
   Bir süredir yaprak kesitleri hakkında arama yapan birkaç ziyaretçim var, onlara kısaca cevap vermiş olayım. Bir yaprak kesitinde kabaca görebileceğiniz doku ve elementler bunlar:

   Biz botanik laboratuvarlarımızın bir haftasında iki farklı yapraktan kesit aldırıp mikroskopta inceleriz. Bu işlem için aslında canlı yapraklar kullanılabilir ancak biz kuru yapraklardan kesit alacağımız için ders öncesinde yaprakları süzgeç kağıtları arasında ıslatıp kesit almaya hazır hale getiriyoruz (aksi halde kesit alma işlemi sırasında kıtır kıtır kırılıyorlar). Hazır olduklarını nasıl anlıyoruz derseniz yumuşuyorlar biraz, ama fazla bekletince de dağılıveriyor ince yapraklar. Yeterince ıslandıklarında küp şeker büyüklüğünde kestiğimiz strafor köpükler arasında yerleştirip keskin jiletlerle ince kesitler alıyoruz. Kloralhidrat ile hazırladığımız preparatlara mikroskopta baktığımızda iki farklı yaprak tipini birbirinden kolayca ayırmamız mümkün oluyor:
     1. Bifasyal Yaprak:Yaprağın üst epidermasının altında palizat parankiması, onun altında sırasıyla sünger parankiması ve alt epiderma var. -bi eki iki anlamı veriyor, fasya ise yüz anlamına geliyor, yani komik gibi görünse de bu tip yaprak ikiyüzlü yaprak oluyor. Alt ve üst yüzü birbirinden farklı anlamında tabii. (ilk fotoğraf bifasyal bir yaprağa ait)
      2. Monofasyal Yaprak: Yaprak ortadaki sünger parankimasına göre simetrik bir görüntü oluşturuyor. Üst epiderma altında palizat parankiması, onun  altında sırasıyla sünger parankiması, 2. palizat parankiması tabakası ve alt epiderma bulunuyor. Görüntü simetrik olduğundan yaprağın alt ve üst yüzünü ayırt etmek güç, bu sebeple iki yüzü de aynı görünüşlü anlamında mono-fasyal deniliyor. (ikinci fotoğraf monofasyal bir yaprağa ait)


     Burada A ile gösterilen çizim bifasyal bir yaprak olan Belladonnae folium (güzelavratotu yaprağı) kesitine, B ise monofasyal bir yaprak olan Sennae folium (sinameki yaprağı) kesitine ait. Çizimler ve fotoğraflar botanik föyümüzden. 
     Bir de genellikle kesit almak yerine drogları toz edip mikroskopta incelemek daha kolay. Ama o zaman bu dokular/elementler bu kadar düzenli gözükmediği gibi sadece yandan değil üstten de görülebiliyor.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder