Drogların Makroskobik ve Mikroskobik Özellikleri

Mayıs ayında Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakognozi Anabilim Dalı’ndan sevgili arkadaşım Gökalp İşcan’dan müjdeli bir haber aldım. Uzun zamandır üzerinde çalıştıkları kitapları artık basımevinden çıkmış, ellerine ulaşmıştı. Sevinç ve heyecanını paylaştığı kişilerden biri olduğum için çok mutluyum ve yazarların kitabı Amerika adresime ulaştırmak için verdikleri uğraşa da ayrıca teşekkür etmeliyim.

  

Kitabın adı Bitkisel Drogların Makroskobik ve Mikroskobik Özellikleri. Gökalp İşcan; Fatih Demirci hocam ve Sevgili Bülent Yavuz Köse birlikte harika bir iş çıkarmışlar. Ellerine emeklerine sağlık. Kuşe kağıda renkli baskı olarak basılan kitap; 350 sayfa ve 160 drogu ayrıntılı olarak inceliyor. Kitapta 1300’e yakın görsele yer verilmiş.

Aşağıda örnek bir sayfa var. Drogun; Latince ve Türkçe adı, Avrupa Farmakopesi’nde yer alıp almadığı, elde edildiği bitki ile bu bitkinin familya adını, drogun İngilizce ve Almanca isimleri takip ediyor. Makroskobi kısmında drogun morfolojik özellikleri ve kaba drog görüntülerine yer veriliyor. Mikroskobi kısmında ise kaba ve toz edilmiş drogda görülebilecek karakteristik doku ve elementlere yer veriliyor. Daha sonra bunların uygun büyütmede çekilmiş net ve tanımlayıcı fotoğraflarını görüyorsunuz.

Benzer bir kitabın dijital haline yıllar önce rastlamış ve kendi lisans üstü dersimi hazırlarken kitaptan bolca yararlanmıştım. Ancak kitap Almanca idi ve o dönem keşke bir babayiğit çıksa da şu kitabın Türkçe’sini yazsa demiştim. Kitap haberini alınca belki de bu sebeple mutluluğum ikiye katlandı.

Kitabın basım ve dağıtımını Antalya Eczacı Odası üstlendi. Haziran sonunda Antalya’da düzenlenen bir basın toplantısı ile kitap, eczacı meslektaşlarımıza ve medyaya tanıtıldı. Bu basın toplantısında; bitkilerin sağlık için kullanımı sırasında istenen etkinin görülebilmesi için doğru bitkiden elde edilmiş ve uygun kalitedeki droglara ulaşmanın ne kadar önemli olduğu vurgulandı. Bu anlamda; bu kitabın, drogların doğru bitkilerden elde edildiğini kanıtlamada yardımcı olarak kullanılabilecek bir başucu kaynağı olacağının üzerinde duruldu.

Basın toplantısı ile ilgili medyada birçok habere rastladım. Bunlardan ikisinin linki;

Antalya Eczacı Odası Tanıtım Haberi

Antalya Ekspres

Kitabı temin etmek isterseniz; antalyaeczaciodasi@gmail.com adresinden Antalya Eczacı Odası ile iletişime geçebilirsiniz.

Kitaplıklarımızın alanımız ile ilgili Türkçe kitaplarla dolup taşması dileğimle, sevgiler...

Farmakognozi ve Botaniğe Yardımcı Kitaplar

Hafta sonu internette gezinirken Anadolu Üniversitesi'nde bulunan Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Ön Lisans Programı için Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyeleri tarafından hazırlanan güzel kitaplara rastladım. Bu kitapları internetten pdf olarak indirmeniz mümkün. Konular tam olarak farmasötik botanik-farmakognozi müfredatı olmasa da bilgilerin güncel olması, kitabın Türkçe olması, güzel fotoğraflar ve çizimlerle desteklenmesi çok güzel. Umarım camiamız en kısa zamanda böyle güzel farmakognozi kitaplarına da kavuşur.

Bu kitaplardan birkaçının ders ismi ve linkleri:
Bitki Sistematiği I: http://ue.anadolu.edu.tr/eKitap/BIY201U.pdf
Bitki Morfolojisi I: http://ue.anadolu.edu.tr/eKitap/BIY107U.pdf
Bitki Kimyası ve Analiz Yöntemleri I: http://ue.anadolu.edu.tr/eKitap/KIM205U.pdf

Tüm Ders İsimleri ve Kitapların Listesi İçin: http://ue.anadolu.edu.tr/Tab/Dersler/Sayfalar/default.aspx

Laboratuvara yardımcı kitaplar

Bir de farmakognozi uygulamaları sırasında yararlanılabilecek kitaplardan bahsetmek istiyorum. Genellikle öğrenci laboratuvara gelirken föyün ilgili sayfalarını bile sıkıla sıkıla okur (hatta çoğu zaman okumaz bunun hepimiz farkındayız yani). Fakat sınav günü yaklaşınca, "föye mi çalışmalı deftere mi, demo notları var mı, eski sınav soruların cevaplarını bilen var mı" soruları havalarda uçuşur. Kimyasal çalışmalarda yardımcı olabilecek güzel bir kaynak Prof. Dr. Koray Sakar ve Prof. Dr. Mekin Tanker'in Fitokimyasal Analizler kitabıdır. Kitap Ankara Üniversitesi yayınlarından ve Ankara Üniversitesi  Eczacılık Fakültesi içindeki kütüphaneden temin edilebilir. 

http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/296.pdf

Hem botanik hem de farmakognozi mikroskobi laboratuvarlarında yararlı olabilecek Türkçe iki farklı kitap var. Ancak bu kitaplar doğrudan farmakognozide anlatılan bitkileri içermiyor. Bunlardan birisi Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümünden Hüsnü Çakırlar ve arkadaşlarının "Açıklamalı Genel Botantik ve Bitki Anatomisi Atlası" adlı kitap. http://www.nobelkitap.com/UrunDetay.asp?u=9427  Fiyatı da baya uygun. Renkli resimleri, bol fotoğraflı olması güzel. Bir de Gazi Üniversitesi'nden Tahir Atıcı ve arkadaşlarının "Bitki Anatomisi ve Morfolojisi" adlı kitabı var. Kitap yine Nobel yayınlarından, fiyatı yine uygun http://www.nobelkitap.com/UrunDetay.asp?u=9462.

Farmakognozi ve Farmasötik Botanik Kitapları

4-5 sene önce bir gece, ertesi günkü öğrenci laboratuvarında anlatacağım konuya göz gezdirirken aklıma bir şeyler takıldı. Farmakognozi kitaplarımın okulda olduğunu farkedince hemen google'dan yardım diledim. Bir de ne göreyim benim ilk bakacağım kaynak tam da karşımda duruyor! Ankara Üniversitesi saolsun kendi yayınlarını tarayıcıdan geçirip web sitelerine eklemişler.

İlk kitabımız Farmakognozi Cilt I. Yazarları Prof. Dr. Mekin Tanker ve Prof. Dr. Nevin Tanker. Bu ciltteki konulara gelince; glusitler, oz türevleri, heterozitler (antrasenozitler, flavonozitler, kumarinler, senevol h., siyanogenetik h., saponozitler), tanenler, sabit yağlar. 
Link: http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/313.pdf

            Prof. Dr. Mekin Tanker 2012 yılında Antalya'da düzenlenen BİHAT'ta da bizlerleydi.

İkinci kitabımız Farmakognozi Cilt II. Yazarları; Prof. Dr. Mekin Tanker ve Prof. Dr. Nevin Tanker. Bu ciltteki konular: Alkaloitler, protitler, enzimler, antibiyotikler, uçucu yağlar, reçineler. 

Link de bu: http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/322.pdf

Üçüncü kitabımız Farmasötik Botanik. Yazarları Prof. Dr. Nevin Tanker, Prof. Dr. Mehmet Koyuncu ve Prof. Dr. Maksut Coşkun.

Linki:  http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/268.pdf

Dördüncü kitap ise Farmasötik Botanik Uygulama. Yazarı Prof. Dr. Nevin Tanker.
Linki: http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/270.pdf 

Bu kitapları Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi içinde yer alan kütüphaneden uygun fiyata satın alabilirsiniz. 

Tabii ki farmakognozi kitapları arasında Prof. Dr. Turhan Baytop'un kitaplarını ve farmasötik botanik kitapları arasında sayın hocamız Prof. Dr. Asuman Baytop'un kitabını da saymamız gerekir. Bu kitaplar İstanbul Üniversitesi Yayınları olarak basılmıştı ancak son baskıları kaç yılında yapıldı hala satılıyor mu bilemiyorum. Ayrıca Ege Üniversitesi'nden Prof. Dr. Necmettin Zeybek'in de bir Farmasötik Botanik kitabı var. Eşim askerliği sırasında almıştı bu kitabı. Ancak üniversite dışında satışı yok sanırım. Türkçe kaynaklarımız malesef bu kadar sınırlı...           

Merhaba

Bir farmakognozi blogu haşhaşsız olmaz tabii

  Her blogun ilk yazısı blog ziyaretçilerine selam etmek amaçlıdır. Ben de bu geleneği bozmayarak bu blogu bulmuş, görmüş, duyup gelmiş herkese merhaba diyorum. 

  Amacım farmakognozi, farmasötik botanik öncelikli olmak üzere fitoterapi, ülkemizdeki türler ve doğayla ilgili (ayrıca bu çerçeve etrafındaki konularda) elime geçen dökümanları derli toplu saklamak ve aklıma takıldığında daha rahat ulaşabilmek. Hepimizin başına gelmiştir; birgün merakla google'dan yardım alarak harika bir web sitesi, bir dökümana ulaşırız ama aradan kısa bir süre geçtikten sonra o bilgiyi nerede bulduğumuzu, bilgisayarımıza kaydedip etmediğimizi unutur gideriz. Önceleri bu sitelerin linklerini kaybetmemek amacıyla bir kenarlara adres yazma, kaydetme yolunu seçiyordum. Sonraları nereye yazdığımı da unuttuğumu farkedince en ilgimi çeken şeyleri çıktı almaya başladım. Ama farkediyorum ki bende bulunan bilgilerin çoğu bir zaman başka birine de gerekli oluyor. Bilginin paylaşıldıkça arttığı fikrinde olduğumdan bana soru ile gelen herkese (cevabı bilsem de bilmesem de) yardımcı olmayı hep sevmişimdir. Ancak bazen aynı şeyleri defalarca arar halde buluyorum kendimi...

  İşte tüm bu laf kalabalığının sonunda umarım amacına uygun bir blog olur ve düşündüklerimi yansıtabilirim...

  Son olarak da blogun ismini açıklayayım. Blogspotta blog ismi seçmek için aklıma ilk gelen tabii ki farmakognozi oldu. Ama blogspot bu adı uzun gördü sanırım ki ismi adres olarak vermeyi kabul etmedi. Kısatmam gerekince de öğrencilerimizin kullandığı (ama bizim her seferinde düzelttiğimiz) adı kullanarak onlara esprili bir gönderme yapmayı düşündüm. Bu blogun temel ve muhtemel hedef kitlesinin lisans-lisansüstü eczacılık-farmakognozi öğrencileri olacağını düşündüğümden adres bu şekilde oluştu, ama isim yine farmakognozi oldu. Bu blog resmi bir site olmadığından, www.farmakognozi.com adresi hazır olana kadar bu adres altından sizlerle olmak dileklerimle...